Lào đang đẩy mạnh các hoạt động gìn giữ và phát huy văn hóa khèn truyền thống của dân tộc, di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vừa được UNESCO công nhận.
Mới đây, Hiệp hội nhà báo Lào (LJA) phối hợp với khu du lịch Vườn sinh thái Pheuksa ở thủ đô Vientiane tổ chức chương trình hội thảo phổ biến kỹ năng chơi khèn cho các nhà báo trong nước.
Hội thảo có mục đích tạo điều kiện tiếp cận nét văn hóa khèn cho các nhà báo Lào, từ đó thúc đẩy việc truyền bá, phổ biến tinh thần âm nhạc và gìn giữ nhạc cụ khèn truyền thống của dân tộc Lào.
Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith với cây khèn dân tộc hồi năm 2019
Phát biểu tại Hội thảo, Chủ tịch LJA, đồng thời là Thứ trưởng Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào, ông Savankhone Razmountry chương trình diễn ra trong bối cảnh năm 2020, Lào ghi nhận nhiều sự kiện quan trọng và có ý nghĩa cấp quốc gia.
Năm 2020 đã diễn ra lễ kỷ niệm 45 năm Ngày thành lập nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, 65 năm Ngày thành lập Đảng Nhân dân Cách mạng Lào và 70 năm Ngày thành lập Mặt trận Lào Isara (Mặt trận Lào Tự do, tiền thân của Mặt trận Lào xây dựng đất nước ngày nay), và kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thông và xuất bản Lào. Đồng thời, năm 2020, Lào cũng kỷ niệm tròn 100 ngày sinh cố Chủ tịch Kaysone Phomvihan, lãnh tụ cách mạng của đất nước.
Thứ trưởng Savankhon đã bày tỏ kỳ vọng giới báo chí sẽ nhận thức rõ hơn về văn hóa khèn để đóng góp vào quá trình vận động bảo tồn, gìn giữ và phát huy một trong các nét truyền thống đặc sắc của nhân dân Lào. Đồng thời, ông cũng nhắc lại nhận định của Chủ tịch Kaysone Phomvihan khi coi khèn là “di sản âm nhạc quý báu” của nhân dân Lào.
Khèn là nhạc cụ dân tộc lâu đời của người dân Lào, đây cũng có thể coi là một trong các biểu tượng của Lào. Có một câu tục ngữ Lào nói rằng “người ở nhà sàn, ăn cơm nếp và chơi khèn thì chắc chắn là người Lào” để khẳng định vai trò của nhạc cụ này trong đời sống con người.
Năm 2017, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức công nhận âm nhạc khèn của Lào là ‘Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại’.
Mặc dù khèn được người Lào sử dụng rộng rãi, nhưng trên thực tế hiện nay, ngay trên quê hương của nhạc cụ này lại chưa có trung tâm âm nhạc hay bảo tàng nào dành riêng cho nghệ thuật khèn.
Chủ tịch Hiệp hội âm nhạc khèn Lào, ông Khamphanh Meuansitthida cho biết nhạc cụ này thường xuất hiện trong các dịp đặc biệt và được chơi bởi các nghệ sĩ mang tính cá nhân. Vì vậy, văn hóa âm nhạc khèn vẫn đang là thứ khó tiếp cận đối với khách du lịch nước ngoài.
Hiện nay, trụ sở Bộ Tư pháp Lào cũ ở ngay cạnh tượng đài Patuxay đang được đề xuất để trở thành bảo tàng khèn quốc gia, cùng kỳ vọng nhạc cụ truyền thống của 50 dân tộc Lào sẽ được trưng bày và quảng bá tại đây.
Nhiều ý kiến cho rằng nghệ sĩ khèn cần được hỗ trợ, tạo cơ hội tiếp cận và truyền lại nét văn hóa này cho thế hệ trẻ, đây cũng được coi là một trong các thách thức để duy trì vị thế của di sản phi vật thể nhân loại của nhạc cụ khèn.
Tổng hợp