Ủy hội Mekong (MRC) hôm 11/8 vừa công bố báo cáo tình hình thủy văn ở các nước hạ nguồn (LMB), hối thúc các quốc gia tại khu vực này giải quyết tình trạng mực nước thấp kỷ lục trong năm thứ 2 liên tục.
Báo cáo về tình hình thủy văn từ tháng 1 đến tháng 7 năm 2020 của MRC cho biết một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng mực nước thấp của sông Mekong và hạn hán trong năm này, bao gồm lượng mưa ít bất thường do ảnh hưởng bởi hiện tượng El Nino, tình trạng thiếu nước từ năm 2019 và đóng góp lưu lượng ít từ các phụ lưu của dòng sông.
Sông Mekong khô hạn tại thủ đô Vientiane năm 2019
Theo báo cáo, dòng chảy thấp kỷ lục từ năm 1997 đã dẫn đến tình trạng “cực kỳ khô hạn” của hồ Tonle Sap tại Campuchia.
Theo dữ liệu quan trắc và kết hợp từ các nguồn giám sát khác, MRC cho biết hoạt động của các đập thủy điện lớn tại thượng lưu và cả phụ lưu sông Mekong cũng góp phần vào tình trạng giảm lưu lượng dòng chảy như hiện tại. Tuy nhiên, MRC cho biết không có dữ liệu và thông tin chính thức để xác minh các tác động tiềm tàng của hoạt động trữ nước ở thượng nguồn.
Giám đốc MRC An Pich Hatda kêu gọi các quốc gia thuộc lưu vực Mekong cần tăng cường chia sẻ dữ liệu và thông tin minh bạch về các hoạt động thủy điện vì lợi ích chung của toàn khu vực và các cộng đồng có nguy cơ bị ảnh hưởng.
Theo đó, báo cáo của MRC chỉ ra rủi ro mất cân bằng sinh thái do sự biến đổi về mực nước tại Tonle Sap, có thể ảnh hưởng đến việc đánh bắt và sinh kế của các cộng đồng dân cư. Ngoài ra, năng suất nông nghiệp của Thái Lan, Lào và Việt Nam cũng có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu nước.
Báo cáo của MRC cũng cho biết dòng chảy ngược tại Tonle Sap (Biển Hồ) của Campuchia cũng chưa xảy ra, sẽ gây ra nhiều lo ngại.
MRC cũng khuyến nghị Việt Nam, Campuchia, Lào, Thái Lan tăng cường quản lý hoạt động sử dụng nguồn nước nhằm đảm bảo phù hợp, đồng thời cần tìm các nguồn cung cấp phụ trợ nếu xảy ra tình trạng thiếu nước trong mùa mưa, thậm chí phải yêu cầu các đập ở Trung Quốc xả thêm nước trên thượng nguồn, như đã diễn ra vào năm 2016.
Tuy nhiên, báo cáo của MRC cũng nhận định lượng mưa nhiều trở lại vào tháng 8 và tháng 9, giảm dần trong tháng 10, kết hợp các dự báo về áp thấp nhiệt đới hoặc bão sẽ góp phần làm mực nước sông Mekong tại hạ nguồn tăng lên trong vài tuần tới.
Tổng hợp