Hôm nay 13/7 là một trong các ngày có ý nghĩa đặc biệt đối với nhân dân Lào, là ngày kỷ niệm tròn 111 năm ngày sinh người anh hùng dân tộc, “nhà lãnh đạo thép”, “hoàng thân đỏ”, Chủ tịch Souphanouvong.
Xuất thân từ dòng dõi Hoàng tộc Lào, nhưng trong hoàn cảnh đất nước bị họa ngoại xâm, Hoàng thân Souphanouvong ngay từ sớm đã dấn thân ra đi tìm con đường cứu nước, cứu dân Lào. Từ một người có tấm lòng yêu nước chân chính, Hoàng thân Souphanouvong đã giác ngộ lí tưởng cộng sản và trở thành người chiến sĩ cách mạng có khí phách kiên cường, là người lãnh đạo xuất sắc của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, giữ vai trò hạt nhân đoàn kết nhân dân các bộ tộc Lào trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc chống thực dân Pháp và Đế quốc Mỹ.
Hoàng thân Souphanouvong sinh ngày 13/7/1909 tại kinh đô Luang Prabang, ông là một trong 3 người con (cùng hai chị) của Phó vương Bun Khong và thứ phi Kham Ouane. Thời niên thiếu, Hoàng thân Souphanouvong theo học tiểu học với cả thầy giáo Lào, Pháp ở quê nhà, sau đó tiếp tục học lên trung học ở trường Albert Sarraut tại Hà Nội. Tốt nghiệp trung học, ông du học Đại học ở Pháp và tốt nghiệp Trường Đại học Quốc gia Cầu đường khoa xây dựng các công trình dân sự, tại Paris năm 1934. Sau khi tốt nghiệp Đại học và về công tác tại Đông Dương vào năm 1937 mà chủ yếu là ở Việt Nam, Hoàng thân đã kết hôn với bà Nguyễn Thị Kỳ Nam (sau đổi tên thành Viengkham Souphanouvong) vào tháng 1/1938, hai người có chung với nhau 10 người con, bao gồm 8 trai và 2 gái.
Hoàng thân Souphanouvong cùng phu nhân và gia đình ở giải phóng khu Viengxay năm 1969
Với tình cảm đặc biệt dành cho Việt Nam, Hoàng thân Souphanouvong đã dành tất cả tâm huyết cho việc thiết kế, xây dựng nhiều công trình thuỷ lợi trên đất Việt Nam. Tiêu biểu trong đó là: Đập Bái Thượng ở Thanh Hoá, đập thủy lợi Đô Lương – Nghệ An, tháp nước Phan Thiết biểu tượng của tỉnh Bình Thuận… đều là những công trình mang đậm dấu ấn lịch sử, thể hiện sự gắn bó sâu nặng giữa hai dân tộc Việt Nam – Lào.
Trong suốt cuộc đời và sự nghiệp của mình, Chủ tịch Souphanouvong luôn mang nặng ân tình với Bác Hồ kính yêu và tình cảm của ông với nhân dân Việt Nam ngày càng sâu đậm. Cùng với thời gian mối quan hệ của hai quốc gia luôn được Hoàng thân quan tâm chăm lo xây dựng, vun đắp để ngày càng xanh tươi và bền vững. Ông đã trở thành tấm gương sáng ngời, một hiện thân cao đẹp của tình đoàn kết keo sơn, thủy chung, trong sáng Việt Nam – Lào.
Mối quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam – Lào, đã trải qua hơn 70 năm ngày càng được thắt chặt hơn bao giờ hết, trước là nhờ công lao dựng xây, vun đắp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Souphanouvong và Tổng bí thư Kaysone Phomvihan. Cùng với thời gian, mối quan hệ của hai Quốc gia luôn được các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công vun đắp với mục đích tăng cường hợp tác song phương trên mọi lĩnh vực, kiên trì định hướng quan hệ hữu nghị đặc biệt, thúc đẩy sự phát triển và thịnh vượng của cả hai bên.
Tổng hợp