Ô nhiễm môi trường là một trong những thách thức lớn mà nhiều quốc gia đang phải đối mặt, trong đó có Lào. Các sự ô nhiễm môi trường từ cháy rừng, chất thải và rác thải nhựa đang ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường và sức khỏe của người dân Lào.
Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới 2024 chỉ ra, hiện nay Lào có tỷ lệ thu gom rác thải thấp và khả năng phân loại rác thải có thể tái sử dụng còn hạn chế.
Ngoài ra, Lào hiện đang còn hạn chế trong việc tái chế rác thải và phục hồi tài nguyên, hoạt động thải rác, đốt rác, tự lập các điểm tập kết rác… diễn ra tràn lan và chưa được quản lý tốt; rác thải và chất thải y tế nguy hại đổ trực tiếp vào các bãi rác đô thị và trên các khu vực đất trống mà chưa được xử lý đang gây ra nhiều hiểm họa cho đời sống của người dân và môi trường.
Do sự gia tăng dân số đô thị và thay đổi lối sống, trong 20 năm qua lượng rác thải ở Lào đã tăng gấp đôi; hiện nay, lượng chất thải phát sinh khoảng 910.000 tấn mỗi năm; theo dự báo, đến năm 2035 tỷ lệ phát sinh chất thải sẽ tăng lên 1,4 triệu tấn.
Rác có mức độ nguy hiểm về mặt hóa học, sinh học, đặc biệt là việc gây ra lượng khí thải nhà kính đáng kể trên toàn thế giới, đồng thời gây ra nhiều ảnh hưởng lớn cho sức khỏe.
Trên toàn cầu, các yếu tố về môi trường có thể được thay đổi, bao gồm việc quản lý rác thải không tốt là nguyên nhân gây ra số ca tử vong lên tới 24% (trong đó khoảng 28% số ca tử vong là trẻ em dưới 5 tuổi).
Quản lý rác thải kém có thể dẫn đến phơi nhiễm với các mối nguy hiểm thông qua ô nhiễm không khí, đất, nước và thực phẩm; có nguy cơ tạo điều kiện thuận lợi cho sự lây lan của các loại bệnh từ động vật gây ra như muỗi, chuột, gián, ruồi, bệnh tiêu chảy, giun, viêm gan A và bệnh sốt rét xảy ra do việc quản lý rác thải không hiệu quả.
Hiện nay, hệ thống công trình hạ tầng đô thị của Lào chưa đồng bộ; trình độ, năng lực quản lý chưa đáp ứng nhu cầu phát triển của đô thị hóa, áp lực về xử lý rác thải ngày càng lớn; thực trạng chôn, lấp, tập kết… rác thải diễn ra bừa bãi và tràn lan. Do vậy, các bộ, ngành liên quan cần có hướng dẫn cụ thể về các giải pháp xử lý rác thải để địa phương lựa chọn phù hợp với điều kiện của mình; đồng thời hướng dẫn cụ thể về các hình thức xử lý rác thải, như chôn lấp, đốt rác thông thường…
Tổng hợp