Nguyên nhân cơ bản của chiến tranh thương mại Mỹ-Trung là do Mỹ muốn can thiệp vào dòng chảy thương mại hàng hóa, tạo dựng hàng rào thuế quan đối với các hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ nhằm giảm thiểu sự thâm hụt cán cân thương mại của Mỹ. Cuộc chiến tranh thương mại giữa hai bên tiếp tục được đẩy lên, ngày càng căng thẳng, chưa có hồi kết, các mức thuế được áp tăng lên và số mặt hàng bị áp thuế cũng ngày càng nhiều. Từ đó dẫn đến các cơ hội và thách thức cho nền kinh tế Lào như sau:
– Về cơ hội:
+ Sẽ có sự dịch chuyển dòng đầu tư từ Trung Quốc (FDI, nhà đầu tư Trung Quốc) sang các nước lân cận (Lào, Việt Nam…), tránh hàng rào thuế quan của Mỹ;
+ Trung Quốc sẽ là thị trường lớn, có nhu cầu nhập khẩu nhiều loại mặt hàng, đặc biệt là các loại hàng nông sản đảm bảo cân đối cung-cầu trong nước khi sử dụng công cụ thuế quan đáp trả hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ;
+ Do có sự dịch chuyển dòng đầu tư sang sẽ tạo cầu lao động lớn, sức tiêu dùng tăng; hoạt động đầu tư về lĩnh vực bất động sản sẽ sôi động và đây sẽ là nguồn thu cho ngân sách do xuất khẩu tại chỗ nguồn lực đất đai;
+ Lào là đất nước có tiềm năng về đất đai, nông nghiệp, là trung tâm kết nối với khu vực ASEAN, có hệ thống chính trị ổn định sẽ là cơ hội để dòng dịch chuyển hướng đến.
– Thách thức:
+ Chuẩn bị các điều kiện, tạo môi trường tốt để thu hút, tiếp nhận luồng đầu tư dịch chuyển ra khỏi Trung Quốc nhằm tránh hàng rào thuế quan của Mỹ;
+ Nguy cơ nằm trong danh sách áp thuế của Mỹ khi gắn kết thương mại, đầu tư với Trung Quốc;
+ Thúc đẩy nền sản xuất trong nước, tăng cường xuất khẩu là vấn đề khó khăn cho Chính phủ Lào khi nguồn nhân lực thiếu, công nghệ thấp, giá thành sản phẩm cao…; đòi hỏi Chính phủ phải thực hiện cải cách đồng thời các yếu tố nhằm thúc đẩy sản xuất, nhưng các vấn đề trên không thể giải quyết một sớm, một chiều được, cần phải có thời gian.
+ Trong tương lai, chiến tranh thương mại có thể gây hại đối với nền kinh tế Lào; việc tăng thuế quan, lãi suất của ngân hàng TW Mỹ sẽ làm cho đồng USD mạnh lên và điều này sẽ làm sói mòn giá trị đồng Kíp, dẫn đến việc quản lý tỷ giá hối đoái và gây áp lực đến NHTW Lào
– Tác động đến hoạt động đầu tư, thương mại của các doanh nghiệp nói chung tại Lào và doanh nghiệp Việt Nam nói riêng:
Mặt tích cực: (i) Hoạt động đầu tư sẽ mở thêm nhiều ngành nghề, trong đó lĩnh vực kinh doanh bất động sản sẽ sôi động hơn, ngành dịch vụ phát triển (ngân hàng, viễn thông, khách sạn, nhà hàng…); dịch vụ cung ứng lao động sẽ phát triển do nhu cầu sử dụng lao động tăng; (ii) Cơ hội cho các mặt hàng xuất khẩu sang Trung Quốc, Mỹ;
Mặt tiêu cực: (i) Khi luồng đầu tư từ Trung Quốc dịch chuyển vào Lào tăng lên, sẽ tạo áp lực đến các nhà đầu tư khác đang hoạt động sản xuất kinh doanh tại địa bàn do phải cạnh tranh với các đối thủ mạnh hơn cả về tài chính lẫn chuyên môn; (ii) Chi phí đầu vào cho sản xuất, tiêu dùng sẽ tăng do nhu cầu tăng, trong khi nguồn cung bị hạn chế;
Trích phát biểu của ông Nguyễn Bá Hùng, Đại sứ Việt Nam tại Lào, trình bày tại buổi tọa đàm chủ đề “Thực trạng, triển vọng kinh tế Lào và những tác động đến doanh nghiệp Việt Nam tại Lào” do Hội doanh nghiệp Việt Nam hợp tác và đầu tư tại Lào tổ chức tháng 10/2019.
Tổng hợp