Trung Quốc đã đem cơ hội việc làm đến cho người dân vùng phía Bắc Lào nhưng kèm theo đó là những đồn điền chuối luôn bị lên án về nạn sử dụng thuốc trừ sâu và chất hóa học. Tuy nhiên không thể phủ nhận những dự án trồng chuối lớn đã đưa mặt hàng này trở thành chủ lực xuất khẩu của Lào.
Hầu hết chuối trồng tại các đồn điền của Trung Quốc và xuất khẩu sang chính nước này thuộc giống chuối thơm Cavendish, được người tiêu dùng ưa chuộng nhưng có sức đề kháng kém với bệnh hại cây. Dịch vàng lá ở chuối khiến hàng nghìn ha lao đao và làm cả nhà đầu tư lẫn Chính phủ lo ngại. Việc này đã thúc đẩy việc sử dụng nhiều hóa chất bảo vệ thực vật cấm, dẫn đến dư luận không tốt trong một vài năm trở lại đây.
Năm 2017, sản lượng chuối của Lào xuất sang Trung Quốc đạt 112 triệu USD và tăng lên 169 triệu và 210 triệu trong những năm tiếp theo, đưa mặt hàng chuối lên đứng đầu các sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu của Lào.
Bokeo tiếp tục là địa phương dẫn đầu trong việc sản xuất và bán chuối cho Trung Quốc, với trị giá hơn 100 triệu USD, chiếm 95% tổng giá trị hàng nông sản của tỉnh này.
Người nông dân Lào có cơ hội làm việc tại các đồn điền chuối với mức lương 10-18USSD/ngày, cao hơn đáng kể so với mức thu nhập bình quân tại các ngành nghề phổ thông khác. Tuy nhiên, lực lượng lao động này từng phải đối mặt và chịu hậu quả di chứng về sức khỏe từ hơn 50 loại hóa chất bảo vệ và kích thích sinh trưởng được sử dụng tại các vườn chuối này.
Quan ngại trước tình hình trên, Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith thừa nhận hiện tượng nhập lậu và lạm dụng hóa chất phổ biến gây hệ lụy nghiêm trọng cho môi trường và đời sống dân sinh của Lào.
Các dự án tô nhượng dễ dàng được phê duyệt mà không có khảo sát kinh tế-xã hội và đánh giá tác động môi trường khiến Chính phủ Lào phải can thiệp mạnh tay bằng cách đỉnh chỉ hoạt động hoặc cắt gia hạn tô nhượng nhiều đồn điền chuối để xảy ra sai phạm.
Mới đây, Bộ Công thương Lào cùng ban hành liên tiếp 2 Nghị định về quản lý sản phẩm phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật nhập khẩu nhằm nỗ lực “xanh” hóa nền nông nghiệp nước này.
Tổng hợp