Từ ngày 24 – 28/4/2023 tại khách sạn Crowne Plaza thủ đô Viêng Chăn, Bộ Giáo dục và Thể thao Lào phối hợp cùng Bộ Năng lượng Hoa Kỳ, Cơ quan Năng lượng nguyên tử Nhật Bản, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Lào tổ chức Hội thảo tập huấn kỹ thuật về ứng phó, xác định, tìm và ngăn chặn nguồn nhiễm xạ.
Hội thảo có sự tham dự của các chuyên gia thuộc Văn phòng quản lý an toàn phóng xạ thuộc Cục quản lý khoa học Bộ Giáo dục và Thể thao Lào, Cục Hóa học Bộ Quốc phòng, Hàng không Lào, Cục Cảnh sát quốc tế và Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an Lào, Cục Hàng không dân dụng Bộ Công chính và Giao thông vận tải, Vụ Tổ chức quốc tế Bộ Ngoại giao Lào, Bệnh viện Hữu nghị, Bộ Y tế, Đại học Quốc gia Lào và các thành phần liên quan.
Hội thảo tập trung vào việc xây dựng năng lực kỹ thuật ứng phó, xác định, tìm kiếm và ngăn chặn nguồn phóng xạ, bao gồm cả việc xác định các phương pháp tìm kiếm nguồn phóng xạ cho các cán bộ thuộc ngành phụ trách như cán bộ hải quan, công an đóng tại các trạm kiểm soát, cán bộ sân bay quốc tế , cán bộ kỹ thuật quân sự và cán bộ quản lý an toàn phóng xạ và hạt nhân (Cục Quản lý an toàn phóng xạ và hạt nhân) để nâng cao năng lực, sẵn sàng ứng phó khi có sự cố.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Thể thao Lào Sourioudong Sundara phát biểu khẳng định công nghệ hạt nhân và phóng xạ có vai trò quan trọng trong sự phát triển của thế giới như phát triển các nhà máy điện hạt nhân, lĩnh vực y tế, nông nghiệp, diệt khuẩn, công tác an ninh quốc phòng, công nghiệp khai mỏ… Chính phủ Lào đặc biệt quan tâm thúc đẩy lĩnh vực nghiên cứu hạt nhân và phóng xạ, đảm bảo nhất quán, an toàn, đúng quy định trong nước và quốc tế, để các bên sử dụng nguồn phóng xạ và công nghệ hạt nhân, đồng thời triển khai các công việc liên quan một cách an toàn, đúng nguyên tắc và quy định, nhất là các hiệp định quốc tế về hạt nhân và phóng xạ mà Lào là thành viên như Hiệp ước về Hạt nhân Khu vực phi vũ khí ở Đông Nam Á; Công ước Cảnh báo sớm tai nạn hạt nhân; Công ước về hỗ trợ khẩn cấp phóng xạ và hạt nhân; Nghị định thư bổ sung về Thỏa thuận giữa các Quốc gia Thành viên và Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) về Quản lý Sử dụng Nguồn phóng xạ; Công ước cấm vũ khí hạt nhân; đặc biệt, mới đây Chính phủ Lào cũng đã nhất trí thông qua Công ước về bảo vệ vật chất vật liệu hạt nhân hoặc sửa đổi Công ước về bảo vệ vật lý vật liệu hạt nhân (ACPPNM).
Hiện Chính phủ Lào đã sử dụng một số nguồn phóng xạ trong quá trình sản xuất, phần lớn trong các ngành công nghiệp chế biến, khai khoáng, nhà máy và y tế, do đó cần quản lý để đảm bảo an toàn trong sử dụng, trong đó có việc thu gom, tìm kiếm các nguồn phóng xạ tiềm ẩn không thuộc sự quản lý của các cơ quan liên quan để đảm bảo an toàn cho sức khỏe người dân và môi trường. Tuy nhiên, việc tìm kiếm và bảo vệ nguồn phóng xạ an toàn vẫn là một thách thức khá lớn đối với các cơ quan chức năng, nhất là khi Lào đã xuất hiện các vụ việc, hành vi giấu giếm, xả thải nguồn phóng xạ ra môi trường.
Hội thảo lần này được kỳ vọng sẽ nâng cao năng lực, kiến thức cho các cán bộ chuyên môn, chuyên gia thuộc các cơ quan chức năng của Lào trong lĩnh vực đảm bảo an toàn phóng xạ đồng thời sẵn sàng ứng phó với các tình huống bất ngờ liên quan đến nguồn phóng xạ như vấn đề buôn lậu vật liệu phóng xạ, ô nhiễm nguồn phóng xạ hoặc các âm mưu khủng bố.
Tổng hợp