Đồng Tháp có tài nguyên du lịch đa dạng, phong phú và có nhiều điểm tương đồng với một số tỉnh phía Nam nước Lào. Trong những năm qua, tỉnh Đồng Tháp đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách thúc đẩy hợp tác phát triển du lịch với các đối tác nước ngoài trong đó có một số tỉnh, thành của Lào. Tuy nhiên, so với tiềm năng, thế mạnh của mỗi bên, việc hợp tác khai thác các sản phẩm dịch vụ du lịch còn chưa đáp ứng nhu cầu trong tình hình mới hiện nay. Với mong muốn tăng cường mối quan hệ hữu nghị và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, Đồng Tháp và các tình Nam Lào cần xúc tiến nhiều giải pháp đầu tư khai thác trong thời gian tới.
Nhiều điểm tương đồng về du lịch giữa đất nước Lào và Đồng Tháp. Ảnh minh họa: Internet
Truyền thống quan hệ hợp tác giữa Đồng Tháp và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào
Việt Nam và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào có lịch sử quan hệ hữu nghị và hợp tác trên 60 năm, hai nước từng là anh em kề vai sát cánh trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. Trong những năm qua, phát huy truyền thống đoàn kết, hữu nghị đặc biệt, lãnh đạo hai nước thường xuyên có những chuyến viếng thăm, xúc tiến các quan hệ hợp tác phát triển kinh tế – xã hội. Tháng 02/2019, hai nước thống nhất nâng mức quan hệ từ “quan hệ hữu nghị truyền thống” lên “quan hệ hữu nghị vĩ đại”.
Ngày 11 – 12/01/2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng đoàn lãnh đạo cấp cao Việt Nam lên đường thăm chính thức Lào và chuyến thăm Lào tiếp theo của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng từ ngày 10 – 11/4/2023 vừa qua là minh chứng cho quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước Việt Nam với mong muốn thắt chặt tình đoàn kết và làm sâu sắc thêm mối quan hệ gắn bó quý báu của hai dân tộc anh em. Đồng Tháp tuy không có chung đường biên giới với Lào nhưng từ hàng chục năm qua, Tỉnh đã thực hiện nhiều chủ trương đẩy mạnh sự hợp tác với nhiều địa phương của Lào trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục v.v…
Năm 2018, trong các cuộc gặp gỡ xúc tiến thương mại và đầu tư giữa Đồng Tháp và một số tỉnh, thành của Lào (Salavan, Champasak, thủ đô Viêng Chăn), lãnh đạo hai bên nhất trí thực hiện các kế hoạch đẩy mạnh xuất khẩu, nhập khẩu, trao đổi hàng hóa và các hoạt động thương mại, dịch vụ du lịch. Tỉnh ủy Đồng Tháp cũng đã ban hành Đề án Đối ngoại với Lào, phát triển mối quan hệ hữu nghị đặc biệt với tỉnh Salavan và tỉnh Champachak, tạo điều kiện để các sở, ban, ngành và các doanh nghiệp của Đồng Tháp sang Lào tìm hiểu thị trường, trao đổi và hợp tác, xúc tiến thương mại, giao lưu thắt chặt tình đoàn kết giữa hai dân tộc.
Ông Vilayvong Boutdakham (trái), Bí thư Tỉnh uỷ, Tỉnh trưởng tỉnh Champasak (Lào) và ông Phạm Thiện Nghĩa, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, ký biên bản ghi nhớ hợp tác nhiều lĩnh vực
Đặc biệt, đầu năm 2023, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp đã ban hành kế hoạch số 36/KH-UBND ngày 03 tháng 02 năm 2023 về việc thực hiện hoạt động hội nhập quốc tế năm 2023, theo đó Tỉnh tập trung phát huy tiềm năng, thế mạnh của mình, tranh thủ tối đa các nguồn lực để phát triển kinh tế – xã hội, tập trung duy trì quan hệ hữu nghị, hợp tác với các tỉnh Salavan, Champasak, Hủa Phăn của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Về phía Lào, ngày 30/5/2022, đoàn Phu nhân Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào – Bà Naly Sisoulith đã đến thăm tỉnh Đồng Tháp với mong muốn tăng cường hợp tác trên nhiều lĩnh vực.
Như vậy, có thể thấy lãnh đạo của Đồng Tháp và Lào đều thể hiện quyết tâm chính trị rất cao với mong muốn hợp tác phát triển các lĩnh vực kinh tế – xã hội nhằm mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước trong đó có lĩnh vực đầu tư hợp tác phát triển các dịch vụ du lịch.
Tiềm năng du lịch của Đồng Tháp
Là một tỉnh miền Tây Nam Bộ thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, Đồng Tháp được bao bọc bởi hai con sông lớn là sông Tiền và sông Hậu hàng năm bồi đắp phù sa, đất đai màu mỡ, nguồn nước ngọt quanh năm phục vụ cho việc tưới tiêu, hệ thống kênh rạch chằng chịt thuận lợi cho giao thông thủy, kết nối các tua, tuyến du lịch với trung tâm thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Đồng bằng Sông Cửu Long và sang Campuchia. Với 2/3 diện tích tự nhiên thuộc vùng trũng Đồng Tháp Mười nên cảnh quan thiên nhiên, hệ sinh thái và nền văn hoá Đồng Tháp có nhiều nét đặc sắc, độc đáo. Đồng Tháp có tài nguyên du lịch phong phú, đa dạng, đặc biệt là tài nguyên du lịch sinh thái hấp dẫn và du lịch nhân văn khá độc đáo. Tiêu biểu là Khu Di tích Cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc – thân sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Vườn Quốc gia Tràm Chim – Khu Ramsar thứ 4 của Việt Nam và thứ 2000 của thế giới, Khu Di tích khảo cổ Gò Tháp thuộc di tích cấp quốc gia đặc biệt, nơi còn lưu giữ nền văn hoá Óc Eo cổ đại tồn tại hơn 1.500 năm.
Khu Di tích khảo cổ Gò Tháp, huyện Tháp Mười. Ảnh: Internet
Nhiều lễ hội đã trở thành sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch tiêu biểu của khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long và cả nước như: Lễ hội Gò Tháp, lễ giỗ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, lễ giỗ Ông Bà Đỗ Công Tường, lễ hội Hoa Xuân. Nhiều làng nghề nổi tiếng như: Làng nghề Hoa kiểng Sa Đéc, gốm Châu Thành, nem Lai Vung, chiếu Định Yên, hủ tiếu Sa Đéc, bánh phồng tôm Sa Giang. Đồng Tháp có rất nhiều sản vật như: Xoài Cao Lãnh, nhãn Châu Thành, bưởi Phong Hoà, quýt hồng Lai Vung …
Đền thờ Ông bà Đỗ Công Tường, di tích lịch sử cấp quốc gia. Ảnh: Internet
Ngoài ra, còn có những món ăn đặc sản của vùng đất Nam Bộ như: Canh chua cá linh nấu với bông điên điển, cá rô kho tộ, bông súng mắm kho, cá lóc nướng trui cuốn lá sen non, chuột đồng quay lu v.v… Tất cả những vốn tài nguyên trên cùng với tấm lòng hiếu khách, tính cách chân chất, thật thà của con người Đồng Tháp chắc chắn sẽ là tiềm năng quý giá để Đồng Tháp và Lào cùng hợp tác khai thác phát triển du lịch, qua đó giúp nhân dân hai nước cùng giao lưu, trao đổi văn hóa nhằm thắt chặt tình hữu nghị đã có từ lâu đời.
Tiềm năng du lịch của Lào
Với vị trí địa lý và điều kiện khí hậu tự nhiên khá đặc sắc, thiên nhiên hoang sơ, quyến rũ lẫn nền văn hóa phong phú, những cánh đồng rộng lớn ở phía Nam, người dân Lào hồn hậu, hiếu khách luôn chào đón du khách đến với mình, Lào có nhiều tiềm năng phát triển du lịch như Đồng Tháp và đã mở cửa chào đón du khách nước ngoài đến tham quan du lịch từ năm 1989. Từ đó đến nay, du lịch đã trở thành một trong những ngành kinh tế có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất của Lào. Các tiềm năm du lịch ở Lào có thể kể đến như: Thủ đô Viêng Chăn với sự quyến rũ cả về ẩm thực lẫn kiến trúc xây dựng, hay phần nào đó về nếp sống của người dân.
Thạt Luổng biểu tượng quốc gia của Lào
Một số điểm tham quan nổi tiếng ở Viêng Chăn như: Đại lộ dọc theo sông Mê Kông, vòm chiến thắng Patuxai tuyệt đẹp, ngôi chùa Phật giáo Wat Si Saket linh thiêng nhất của thủ đô, công viên Phật giáo với 200 bức tượng Phật nằm cách trung tâm thành phố 25 km. Ngoài ra, cố đô Luang Prabang chính là trái tim của ngành du lịch Lào, thị trấn nhỏ này là trái tim nền văn hóa của Lào và có ý nghĩa rất lớn đối với người dân nước này. Là trung tâm lịch sử của thành phố với kiến trúc kiểu Pháp tuyệt đẹp và những ngôi đền Phật giáo là Di sản thế giới được UNESCO vinh danh, Luang Prabang là điểm đến không thể thiếu đối với du khách quốc tế.
Si Phan Don, 4000 đảo trên sông Mekong ở Nam Lào
Hoặc điểm đến Si Phan Don với 4.000 hòn đảo nằm ở miền Nam của Lào, các vùng nước màu mỡ của vùng châu thổ này có sức hút rất lớn đối với du khách bằng nét văn hóa, bằng nhịp sống sông nước của người dân địa phương. Còn rất nhiều điểm đến cần phải kết nối tua, tuyến để khai thác du lịch như thành phố Pakse, vùng đồng bằng rộng lớn Phonsavan (với cánh đồng Chum) v.v…
Đánh giá về sự hợp tác phát triển du lịch giữa Đồng Tháp và Lào
Tuy có tiềm năng, thế mạnh rất lớn về du lịch nhưng trên thực tế, hoạt động khai thác của Lào vẫn còn kém xa so với các nước trong khu vực trong đó có Việt Nam. Về hợp tác phát triển du lịch giữa Đồng Tháp và một số tỉnh, thành Lào có quan hệ hữu nghị và hợp tác truyền thống, thời gian qua, dù có nhiều cuộc gặp cấp cao giữa lãnh đạo hai bên với những nội dung bàn về việc xúc tiến thương mại và đầu tư trong đó có kế hoạch hợp tác khai thác các dịch vụ du lịch, nhưng đánh giá một cách khách quan, việc cụ thể hóa các thỏa thuận hợp tác không đáng kể, chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh vốn có giữa hai bên.
Đây là vấn đề mà các cấp lãnh đạo hai nước cần phải tìm hướng cải thiện nhằm tránh để lãng phí tiềm năng, thế mạnh sẵn có của mỗi bên. Trong thởi gian tới, Đồng Tháp và Lào cần đẩy mạnh các giải pháp hợp tác khai thác du lịch trên cơ sở cụ thể hóa các chủ trương, chính sách đã được hai bên thống nhất ký kết từ các cuộc gặp cấp cao.
Đề xuất một số giải pháp hợp tác khai thác tiềm năng du lịch giữa Đồng Tháp và Lào
Một là, tiếp tục tạo điều kiện để các sở, ban, ngành và các doanh nghiệp hai bên tiếp xúc nghiên cứu đánh giá thực trạng về tiềm năng, thế mạnh của mỗi bên, tìm hiểu các điều kiện pháp lý, thị phần, cơ sở hạ tầng cần phải đầu tư để xúc tiến trao đổi đặt các văn phòng đại diện và tiến hành các hoạt động xây dựng các khu, điểm kinh doanh khai thác các dịch vụ du lịch.
Hai là, ngành du lịch hai bên cần thống nhất kết nối tua, tuyến cho các hoạt động đón và hướng dẫn du khách, gắn hệ thống du lịch của hai bên vào bản đồ du lịch cả nước, tạo thuận lợi về thủ tục xuất nhập cảnh, ưu đãi về giá vé, ưu tiên và khuyến khích các hoạt động du lịch tình nguyện để giúp người dân Đồng Tháp và Lào có nhiều cơ hội giao lưu, trao đổi văn hóa giữa nhân dân hai nước. Hai bên cần tăng cường chia sẻ kinh nghiệm về các mô hình du lịch cộng đồng có hiệu quả tốt, hỗ trợ nhau trong công tác đào tạo đội ngũ nhân viên và quản lý du lịch cộng đồng.
Ba là, đẩy mạnh công tác đối ngoại nhân dân thông qua hoạt động của Hội Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam – Lào, tăng cường các hoạt động giao lưu, viếng thăm trao đổi đoàn, định kỳ tổ chức các lễ kỷ niệm nhằm quảng bá văn hóa, con người hai nước từ đó kích cầu người dân tham quan, tìm hiểu lẫn nhau. Định kỳ hàng năm Đồng Tháp và Lào cần tổ chức sự kiện du lịch truyền thống như các hội chợ, ngày hội du lịch … để giới thiệu tiềm năng, thế mạnh và các sản phẩm đặc trưng của mỗi bên. Thông qua các kênh truyền thông truyền thống và tác dụng tích cực của mạng xã hội, gắn tuyên truyền, quảng bá du lịch với tạo dựng hình ảnh về một tỉnh Đồng Tháp tươi đẹp, mến khách, đất nước Lào quyến rũ với nền văn hóa phong phú, người dân Lào hồn hậu, thân thiện để từ đó thu hút các nhà đầu tư và khách du lịch ngày càng nhiều hơn.
Bốn là, Đồng Tháp cần tiếp tục có nhiều chính sách hỗ trợ học bổng đào tạo sinh viên Lào theo học các ngành sức khỏe tại Trường Cao đẳng Y tế của tỉnh và học các nghề về Kỹ thuật, Nông nghiệp, Du lịch tại Trường Cao đẳng Cộng đồng hay Trường Đại học Đồng Tháp. Bên cạnh đó, Đồng Tháp và Lào cũng cần hỗ trợ nhau trong đào tạo nguồn nhân lực du lịch và chia sẻ kinh nghiệm hoạt động ở các mô hình du lịch cộng đồng thành công, khuyến khích các đoàn du lịch tình nguyện hay các đoàn thiện nguyện đến với nhau để thường xuyên giao lưu, trao đổi văn hóa.
Năm là, Đồng Tháp và các tỉnh, thành của Lào cần thể hiện quyết tâm chính trị trong vấn đề hợp tác thể hiện qua các văn bản ký kết hay các tuyên bố chung về sự hợp tác phát triển trên các lĩnh vực kinh tế – xã hội. Đây chính là cơ sở pháp lý để các sở, ban, ngành và các doanh nghiệp mạnh dạn nghiên cứu thị trường để đầu tư phát triển các dịch vụ du lịch cho xứng với tiềm năng, thế mạnh của hai bên. Thời gian qua, Đồng Tháp đã ban hành và triển khai thực hiện nhiều chương trình, kế hoạch, đề án trong đó đặc biệt là Đề án phát triển du lịch tỉnh Đồng Tháp giai đoạn 2015 – 2020 với tổng kinh phí đầu tư trên 400 tỷ đồng, Tỉnh xác định rõ đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, phát triển bền vững gắn chặt với việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, giữ gìn cảnh quan, bảo vệ môi trường, đẩy mạnh xã hội hóa, tăng cường liên kết phát triển du lịch. Vì vậy, các tỉnh, thành của Lào có quan hệ hữu nghị truyền thống với Đồng Tháp cũng cần ban hành các chủ trương, kế hoạch liên kết phát triển du lịch với Đồng Tháp để các doanh nghiệp có cơ sở xúc tiến các dự án hợp tác đầu tư khai thác tiềm năng du lịch của mỗi bên.
Kết luận
Đồng Tháp và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào có tiềm năng du lịch rất lớn. Trong suốt chặng đường quan hệ hữu nghị và hợp tác, Đồng Tháp đã có nhiều chủ trương, đề án hợp tác phát triển kinh tế – xã hội với nhiều tỉnh, thành của Lào trong đó có lĩnh vực du lịch. Tuy nhiên, đánh giá một cách khách quan, hoạt động hợp tác phát triển du lịch giữa hai bên vẫn không đáng kể và chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh vốn có của hai bên. Trên tinh thần hợp tác và hữu nghị trong bối cảnh hội nhập sâu rộng như hiện nay, Đồng Tháp và Lào cần có những giải pháp đột phá trong hợp tác khai thác các dịch vụ du lịch.
Lãnh đạo chính quyền hai bên cần tiếp tục ban hành các chủ trương, kế hoạch hợp tác mới về phát triển du lịch; tăng cường công tác quảng bá, xúc tiến đầu tư, tạo điều kiện để doanh nghiệp hai bên thường xuyên tiếp cận thị trường; đẩy mạnh hoạt động giao lưu, trao đổi đoàn trong công tác đối ngoại nhân dân. Trên tinh thần hợp tác và hữu nghị truyền thống, cùng với quyết tâm chính trị cao của chính phủ hai bên, chắc chắn tiềm năng, thế mạnh du lịch của Đồng Tháp và Lào sẽ được khai thác đúng như kỳ vọng phục vụ cho sự phát triển kinh tế – xã hội của hai nước trong giai đoạn hội nhập như hiện nay.
ThS. Nguyễn Bích Ngọc
Trường Chính trị tỉnh Đồng Tháp – Việt Nam