Việt Nam lấy làm tiếc về phán quyết của tòa án Pháp, khẳng định các công ty hóa chất phải có trách nhiệm khắc phục hậu quả chất độc da cam.
“Chúng tôi rất lấy làm tiếc về phán quyết của tòa án với vụ kiện chất độc da cam của bà Trần Tố Nga. Chúng tôi ủng hộ các nạn nhân chất độc da cam yêu cầu trách nhiệm pháp lý đối với các công ty hóa chất và sản xuất thương mại chất độc da cam của Mỹ trong cuộc chiến tại Việt Nam”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nói trong cuộc họp báo thường kỳ chiều nay, khi được đề nghị bình luận vụ tòa án Pháp bác đơn kiện của bà Nga đối với 14 công ty sản xuất hoặc buôn bán chất độc da cam.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao khẳng định Việt Nam phải chịu hậu quả nặng nề từ chiến tranh, trong đó có tác động lâu dài và nghiêm trọng của chất độc da cam dioxin.
“Chúng tôi cho rằng những công ty này phải có trách nhiệm khắc phục những hậu quả của chất độc da cam đã gây ra tại Việt Nam. Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp đã trao đổi và động viên với bà Trần Tố Nga, sẵn sàng hỗ trợ phù hợp”, bà Hằng nói thêm.
Bà Trần Tố Nga (trái) tới phiên xét xử hồi tháng 1. Ảnh: Facebook/Collectif Vietnam-Dioxine.
Tòa án vùng Evry, ngoại ô Paris, hôm 10/5 phán quyết rằng họ không có thẩm quyền xét xử vụ án liên quan các hành động thời chiến của chính phủ Mỹ. Do đó, tòa bác đơn kiện của bà Trần Tố Nga đối với 14 công ty sản xuất hoặc buôn bán chất độc da cam, trong đó có Monsanto, hiện thuộc sở hữu của tập đoàn Đức Bayer và Dow Chemical.
Phiên tòa đáng lẽ diễn ra từ tháng 10/2020 nhưng bị hoãn do các biện pháp hạn chế ngăn Covid-19. Hồi tháng 1, tòa bắt đầu phiên tranh tụng đầu tiên.
Bà Nga từng làm nhà báo ở Đông Dương và là nhà hoạt động cách đây gần 60 năm. Được sự hậu thuẫn của một số tổ chức phi chính phủ, bà khởi kiện từ năm 2014, yêu cầu các công ty phải chịu trách nhiệm vì đã gây tổn thương sức khỏe cho bà và con cái, cũng như vô số nạn nhân khác, đồng thời phải chịu trách nhiệm vì hủy hoại môi trường.
Các công ty đa quốc gia biện hộ rằng họ không thể chịu trách nhiệm về việc quân đội Mỹ sử dụng sản phẩm của mình. Bayer tuyên bố chất độc da cam sản xuất “dưới sự quản lý chuyên biệt của chính phủ Mỹ vì mục đích quân sự riêng”. Bà Nga và nhóm luật sư tranh luận rằng các nhà sản xuất đã lừa chính phủ Mỹ về độc tính thực sự của chất độc da cam.
4 triệu người Việt Nam, Lào, Campuchia đã bị phơi nhiễm chất độc da cam trong hơn một thập kỷ, khi quân đội Mỹ rải khoảng 76 triệu lít chất diệt cỏ và chất làm rụng lá trong chiến tranh Việt Nam.
Tới nay, chỉ cựu binh các nước Mỹ, Australia, Hàn Quốc được bồi thường ảnh hưởng chất độc da cam mà quân đội Mỹ đã sử dụng trong cuộc chiến tại Việt Nam. Chuyên gia luật quốc tế Valerie Cabanes cho hay loại hóa chất này độc hại gấp 13 lần chất diệt cỏ thông thường như glyphosat.
Mỹ ngừng sử dụng chất diệt cỏ trong chiến tranh năm 1971 và rút khỏi Việt Nam năm 1973. Các tổ chức phi chính phủ cho hay chất độc da cam đã phá hủy cây cối, làm ô nhiễm đất và đầu độc động vật, gây ung thư và dị tật ở người.
Bà Nga cho hay chất độc ca cam tấn công hệ miễn dịch cơ thể người. Bà bị tiểu đường tuýp 2 và dị ứng insulin hiếm, hậu quả của nhiễm độc. Bà cũng mắc bệnh lao hai lần, bị ung thư và mất một người con gái vì dị tật tim.
Theo VnExpress
