Vấn đề liên quan đến việc thu phí thuê, tô nhượng đất công từ các dự án phát triển nhằm tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước là một trong những vấn đề quan trọng được các đại biểu Quốc hội hết sức quan tâm và đưa ra nhiều chất vấn tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội Lào khóa IX. Liên quan đến vấn đề này, ông Bounkham Vorachith, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên thiên nhiên và Môi trường đã có một số câu trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội trong chương trình kỳ họp ngày 13/6.
Nguồn thu từ đất đai có cả trực tiếp và gián tiếp, đối với thu nhập trực tiếp là từ thuế đất, đăng ký quyền sử dụng đất, cho thuê, tô nhượng, đối với thu nhập gián tiếp là thu nhập được tạo ra từ việc khai thác tài nguyên thiên nhiên trên đất như khoáng sản, tài nguyên nước, tài nguyên rừng… Để củng cố công tác thu ngân sách, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài nguyên thiên nhiên và Môi trường hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu đăng ký đất đai gắn với việc thực hiện thu và kiểm tra việc sử dụng đất, như kiểm tra việc nộp phí trước khi đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giám sát việc nộp thuế đất đai, tiến hành xử phạt và rút quyền sử dụng đất v.v… Đến nay, Bộ cũng đã tiến hành thử nghiệm kết nối thông tin đăng ký đất đai với cơ sở dữ liệu thu từ đất đai với các bộ/ngành liên quan.
Theo thông tin từ Cục Thuế/Bộ Tài chính, ngân sách thu được từ thuế đất năm 2023 đạt 190,5 tỷ kip, bằng 94,0% kế hoạch năm, so với cùng kỳ tăng 0,7% lên 1,3 tỷ kip; thu 5 tháng đầu năm 2024 đạt 84,1 tỷ kip, bằng 42,4% kế hoạch năm. Ngân sách thu được từ việc thu thuế mua – bán, chuyển quyền sử dụng đất, nhà ở, công trình hoặc đất có công trình năm 2023 lên tới 68,42 tỷ kip, trong đó phần lớn giao dịch mua bán diễn ra tại Vientiane, chiếm 77% tổng số giao dịch, thuế thu được là 57,78 tỷ kip, bằng 80% tổng thuế thu nhập từ việc mua bán, thu phí tô nhượng đất công; năm 2023 tổng thu nhập là 50,8 tỷ kip và trong 5 tháng đầu năm 2024 thu được 14,2 tỷ kip.
Đồng thời, để thu đầy đủ thuế đất, Chính phủ cũng đang nỗ lực hoàn thiện cơ chế quản lý đất đai và thu phí sử dụng đất bằng cách tập trung hiện đại hóa hệ thống thông tin dữ liệu đất đai và kết nối thu phí dịch vụ với hệ thống của ngành tài chính và ngành ngân hàng bằng việc phát triển hệ thống tính thuế đất theo khung định giá đất đai và kiểm tra được tình trạng nợ nghĩa vụ theo hướng xử phạt và thu hồi quyền sử dụng đất, dự kiến sẽ được thử nghiệm tại 4 huyện ở Viêng Chăn vào tháng 7 năm 2024.
Để giải quyết vấn đề quan trọng này, chính phủ đã có biện pháp biến đất đai thành nguồn thu ổn định bằng cách cải thiện nhiều hệ thống liên quan để có thể quản lý và thu ngân sách từ các dự án phát triển khác nhau đã thuê, tô nhượng đất công nhằm tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước theo hệ thống hiện đại, đảm bảo thông tin rõ ràng trong thu ngân sách.
Tổng hợp